RAFTİNG TEKNİK BİLGİLER

Rafting Turunda Girdaplardan Faydalanma

Raftingciye Girdaplar yardımcı da olabilir engel de. Doğru tespit edilip kullanıldığında girdaplar Raftingcinin dinlenip akıntının ilerilerine bakmasını sağlayabilir hızlı bir eksen dönüşü için fırsat da sağlayabilirler. Fark edilmediğinde girdaplar botu yakalayıp bir anda çevirmeye başlar.

Bir girdapta durabilmek için onu tespit etmeniz, bir geçiş açısı oluşturmanız ve girdabı geçebilmek için bir momentum oluşturmanız gerekir. Girdaplardan sorunsuzca geçebilmek için bunun alıştırmasını yapmak çok önemlidir çünkü bir girdabı görmemeniz geçmeden önce incelenmesi gereken ya da hiç geçilmemesi gereken bir akıntıya girmenizle sonuçlanabilir. Uzman V. sınıf Raftingcileri ırmakların dik akıntılı yerlerini sakince geçmek için girdaptan girdaba girerek güvenli bir geçiş sağlarlar. Girdapları yakalamak için çok çalışılması gerekir. Bu, çok önemli ve temel esastır.

Girdaplar ayrıca Rafting botunu yavaşlatmak ve dönüşlerde destek almak için kullanılır. Botun girdaba giren kısmı diğer tarafından daha yavaş hareket edecektir. Botun yalnızca burnunu girdaba sokarsanız kıç tarafı botu döndürür. Girdaba hazırlıklı değilseniz takip ettiğiniz rotadan çıkabilirsiniz. Girdabı önceden tahmin eder ve bunun için hazırlanırsanız durumdan faydalanabilir ve tur sürecinizi basitleştirirsiniz.

Geçiş Açısı Nedir?

Geçiş açısı Rafting botunun akıntıya göre idare edildiği yerdir. Geçiş açısını akıntı bir engele doğru akarken  ve bu engelden kaçmak istediğinizde kullanırsınız. Botu hızlandırmak ya da yavaşlatmak yetmez. Engelden kaçmanın tek yolu akıntıyla belli bir açısı olacak şekilde çevirmek ve uzaklaşmaktır. Nereye diye sorabilirsiniz. Tabi ki gitmek istediğiniz yöne akan akıntı yönüne.

Rafting Botunuzu ırmakta giderken iyi düşünün. Suda Irmağı okurken önünüzde bir engel görüyorsanız Tam yolunuzun üstünde bir kaya duruyorsa Ve üzerinde bulunduğunuz akıntı da kayaya doğru akmaktaysa Botu istediğiniz yöne çevirmeye karar vermelisiniz ve etrafa da bakmalısınız. Akıntı nerede? Önünüzdeki en düzgün akıntı kayanın sol tarafından akmaktadır. Bu akıntı da sizin yaklaşık 7m solunuzdadır. Botu sola çevirir ve bu akıntıya doğru ilerlersiniz. Botunuzun seçtiğiniz akıntıya olan açısı, geçiş açısı, başarılı bir Rafting manevrası için anahtar unsurdur.

Engel Durumu

önce Outdoor Oracle`da daha sonra da ırmaklarda tamamen öğrenilmesi gerekmektedir. Önünüze çıkan engellerin tehlikesini ve gücünü hacim ile eğim etkilese de sonuçta bu engellerin üstesinden gelecek olan sizsiniz, ırmağın akması ya da yüksekten düşmesi değil. Hızlı bir akıntıya ilk baktığınızda göreceğiniz şey beyaz ve denetimsiz kaos girdabıdır. Ancak biraz düşündüğünüzde bu ırmağın suyunu böyle yapan belli, görünür nedenler olduğunu anlarsınız. Bunlar Rafting sırasında tespit etmeniz, sakınmanız ve son olarak da kurtulmanız gereken engellerdir.

Turda Irmaktaki Dar Boğazlar

Tur esnasında Irmak daraldığında ve yan tarafları dikleştiğinde hızlı akıntıların özelliklerinin değişecektir. Irmaktaki bir daralma kendi başına bir engel teşkil etmez. Ancak dik bir eğim ve yüksek hacim  ile birlikte dar bir boğaz bir engel oluşturabilir. Bir ırmağın duvarları dikleşmeye, yatağı da daralmaya başladığında ırmak jeolojik etkenler tarafından sıkıştırılmış olur. Böyle bir durumda can yeleklerinizi sıkın ve hızlı bir akıntı için hazırlıklı olun. Olmayabilir ama koşullar olacağını göstermektedir. Zambezi Irmağı`ndaki Deep Throat akıntısında ırmağın bir millik bir kesimi yaklaşık 10 m`lik bir kanaldan geçer. Sonuç olarak gürültülü, şiddetli ve zor geçilebilir bir akıntı oluşur.

Taşlar -Kayalar

kayalar engel kavramını özetleyen unsurlardır. Sert, kımıldamaz ve çoğunlukla kaçınılmazdırlar. Suyun üstündeki neredeyse ev büyüklüğündeki kayalar ise bazen bir kanalı tıkayıp geçişi zorlaştırır hatta İmkansızlaştırır.  Bazı büyük taşların altından da su akıyor olabilir - bu gibi bir durumda yüzmek tehlikelidir. Bazıları ise sivridir ve botu yırtabilir. Bazıları da dikkatsiz raftingcilerin botu taşın üstüne kapatmalarına ya da ters çevirmelerine neden olur.

Su ile kapandıklarında taşlar dalga, çukur, girdap ve daha başka su gücüyle oluşan şeylere neden olur. Taşların yerini tespit etmeyi öğrenmelisiniz. Hareket eden suyun taşlardan nasıl etkilendiğini gözlemleyin. Taşlara çarpmaktan kaçının. Yoksa taşa çarpar ve yuvarlanırsınız. Taşları aşma konusunda uzmanlaştığınızda o güzel taşların  yüzeylerine bakmaya çalışın. Asırlardır üzerlerinden geçen su ile işleniş gibidirler ve sanki uzun bir tarihin sırlarını saklamaktadırlar.

Suyun Üzerinden gecen Taşlar

Su üstünden hemen altında adeta saklanmış taşlara özellikle dikkat etmek gerekir. Bu türden taşlar birçok Raftingciyi çok büyük akıntıların tam da ortasında çaresiz bırakır. Altınızdaki sivri bir taşsa gezintinizin turunuzun havası kaçabilir.

Dalga

Bunların temel özellikleri yüksek zirveleri ve alçak oluklarıdır. Okyanuslardaki dalgalardan farklı olarak ırmak dalgaları genellikle yer değiştirmez ve "duran dalgalar" olarak adlandırılırlar.  Dalgalar çok çeşitli boy, şekil ve kuvvettedirler. Bazen geri kıvrılıp kendi üstlerine düşerler, bazen sörf yapılabilecek kadar düzgün, bazen "V" şeklinde, bazen de yana kıvrılır; dalgaların kendi kişilikleri vardır ve saygı ile karşılanmalıdırlar  özellikle de botunuzdan büyüklerse.

Kırılan dalga büyük bir duran dalganın üzerine düşen dalgadır. Çoğunlukla çukurlarla karıştırılan kırılan dalgalar bir botu canlı canlı yiyebilir. Eğer dalganın taşıdığı su miktarı fazla ise kırılan bir dalganın içine girmek bir duvara çarpmak gibidir. Çok büyük ve beyaz olduklarından kırılan dalgaları görmek ve onlardan sakınmak - ya da görmek ve kurtulmaya çalışmak- kolaydır. 

"V"  şeklindeki bir dalga ırmağın önündeki bir engelden, dik eğim den ya da büyük hacimden kaynaklanır. Adı kendini mükemmel bir şekilde açıklamaktadır. Dalgaya tam üstünden bakarsanız "V" harfine benzediğini, bu "V"nin tabanında ise aşağı akıntıyı görürsünüz. Bir Raftingci gözüyle bu dalgalar aldatıcı olabilir ve çoğu botun ters dönmesine neden olur.

Yana kıvrılan dalgalar V-dalgaların bir yarısı gibidir. Bazen kırılan bazen kırılmayan bu dalgalar akıntıyla buluştukları açıya bakılarak en iyi şekilde açıklanabilirler. Bu dalgalar karşınıza çıkmaz, yan taraftan çıkar. Bu nedenle botunuzu ters çevirmemesi için dikkatli olmanız gerekir.

En iyi sörf yapılabilecek dalga uzun, dik ve pürüzsüz bir duvardır. En iyi sörf dalgası, kırılmaz, yana kıvrılmaz. Eskimo kayıklarını kullananların bu dalgaların yüzeylerine adeta yapıştıklarını görürsünüz sıklıkla. Akıntıya karşı ya da akıntı yönünde değil mükemmel bir denge yakalarlar. Hatta bota bu dalganın üstünde sörf yaptırmak mümkündür ancak tekniklerinin en iyi şekilde öğrenilmesi gerekir.

Engel 2

Çukurlar ve oyuklar

Oyuklar, yüzey akıntısına aykırı güçlü burgaçlar olarak nitelendirilebilir. Kara çukurlar gibi ırmaktaki çukurlardan de kurtulmak için 4.boyuta geçmeniz gerektiğini düşünebilirsiniz.

Çukur, suyun bir engeli hızla aştığı yerlerde oluşur. Engelin önünde oluşan düşük basınçlı bölge aslında akıntıya karşı akan yüzey suyu ile dolar. Düz akıntının ve ters akıntının buluştuğu yere çukur denir ve su yüzeyindeki şeyler burada takılıp takılır. Böyle bir durumda garip bir tecrübe yaşarsınız ve bunu nitelemek için "çamaşır makinesinde döndük" ya da "geri dönüştürüldük" gibi cümleler kullanırsınız. çukurları tespit  etmeyi öğrenin ve dikkatli olun: en sakin görünen çukurlar aslında en tehlikelileridir.

Bent, kaya, direkler ve köprüler

Bir Rafting turunda ırmakta insan yapımı herhangi bir yapıdan uzak durun. Estetik açıdan berbat olmalarının yanında alçak bentler, kayalıklar, direkler ve köprüler gibi insan yapımı yapılar çoğunlukla tehlikelidir ve bunlardan sakınılması gerekir. Özellikle alçak bentler tehlikelidir, çünkü tabanlarında oluşan çukurlar kusursuz bir şekilde oluşur ve bunlardan kaçmak neredeyse imkansızdır. İlginç yanı ise bir bendin önündeki çukur çok sakin görünür. Çok fazla köpük olmaz. Fakat bunun sizi kandırmasına izin vermeyin. Yüzeydeki tüm su aslında akıntının tersine çukura akmaktadır.

Böyle kusursuz bir çukur kayalık gibi doğal bir yapıdan da kaynaklanabilir. Bir çukurun varlığını gösteren en önemli ipucu yüzey akıntısının ters yönde olması. Ayrıca akıntı yönünde adeta uçarcasına akan yüzey sularına da dikkat edin.

 raftingcinin en iyi dostu Girdaplar

Hiç kimse girdap sözünün nereden geldiğini bilmez. Birçok vahşi hikaye gelir akıllara ama hiçbiri doğru değildir. Girdaplar taşların arkasında ve ırmak kenarlarının yanında oluşur. Her hızlı akıntının önemli bir özelliği girdapların en zor görünen unsurlar olması. Girdaplar çukurların oluştuğu süreç sonucu oluşur. Bir engelin arkasında bir alçak basınç bölgesi oluşur ve daha sonra su ile dolar. Dolayısıyla girdaptaki su akıntıya karşı akar.

Tahmin edileceği gibi girdabın ters akıntısıyla normal akıntının buluştuğu yerde bir türbülans oluşur. Bu sarsıntı noktasına girdap çizgisi denir ve kendi içinde bir engel oluşturabilir. Girdapları tanımak önemlidir, çünkü rafting tekniklerini oluşturan önemli etkenlerdendir.

Çok tehlikeli Engeller

Ağaçlar - dalları birer tehlikedir ve kaçınılması gerekir. Diğer engellerden farklı olarak ağaçlar "süzgeç" gibi yüzen cisimleri tuzağa düşürür. Ağaçlar dikkatsiz bir Raftingciyi kevgirin makarnayı süzdüğü gibi süzer. Bir yüzücünün bir ağaç dalına takılıp tonlarca suyun kuvveti ile orada kalakalması hoş ve komik bir görüntü değildir. Bundan kaçınmanın tek yolu ırmaktaki her tür ağaçtan uzak durmaktır.

Şelale

Rafting Turunda Şelaleler, ırmak yatağının aniden dik ya da dike yakın olmasıyla meydana gelir. Boyutları yaklaşık yarım metreden 500 metre arası değişiklik gösterir ve suyun döküldüğü tabanda kaçınılmaz olarak bir çukur oluşur. Birkaç metreden fazla yüksekliği olan şelaleler Rafting için uygun değildir ve yaklaşırken dikkatli olunmalıdır ve kaçınılması gerekir.

Irmakların dalga, çukur, taş, girdap,  şelale gibi oluşumların etrafından, üstünden ya da yakınından geçmesi ile köpüklü su oluşur. Gürülder, sıçrar ve ilginç bir şekilde geri kıvrılır. Yeterli bilgi, alıştırma, dikkat ve uygun donanımla böyle köpüklü suları rahatlıkla aşabilirsiniz.

Çift Kürek Dönüşü Nedir?

Rafting Turunda Serbest kürekli bot gibi, sabit kürekli Rafting botları da bir kürek geri çekip diğeri ileri iterken daha hızlı döner. Örneğin sağa dönmek için kürekçi, sağ tarafta küreği çekerken solda iter. Sonucunda da sağa hızlı bir dönüş yapılmış olur. Bu dönüşleri iyice oturana dek çalışmak gerekir. Çoğu çaylak bu dönüş hareketini yalnızca bir küreği çekerek yapmayı öğrenip daha sonra bunu alışkanlık haline getiriyor. Bu ağzınız açık sakız çiğnemek gibi kötü bir alışkanlıktır. En başından itibaren her seferinde çift kürek dönüşünü kullanarak bu yöntemi öğrenin böylece sabit kürekli bir botu daha kolay ve iyi kontrol edebilirsiniz.

Çekme Nedir?

Çekme çok güçlü bir kürek çekiş şeklidir. Bu hareketi yapmak için öne eğilmelisiniz ve küreklerinizi suya bırakmalısınız, gücünüzü bacaklarınıza verip doğrularak kürekleri çekmeye başlayın. Küreklerinizi sudan çıkarıp tekrar aynısını yapın Doğru yapıldığında küçük bir insan bile ağır bir botu hareket ettirebilir. Bu tarz kürek çekme, sabit kürekli botlarda en yaygın kullanılan ve en güçlü yöntemdir. Burada da teknik çok önemlidir - hatta kuvvetten daha önemli. Yalnızca kollarınızı değil bütün vücudunuzu kullanın. Eğer bacaklarınızda hareketlerinizi hissediyorsanız muhtemelen doğru yapıyorsunuzdur.

Asılma - İtme Hareketleri

İki tane daha gelişmiş kürek çekme şekli vardır: asılma ve itme hareketleri. Bunlar çoğunlukla 5 temel hareketten sonra öğretilir. Ancak kılavuzun bunları bilmesi gerekir çünkü bu komutlar botun açısını oturtmaya ve kontrol etmeye yarar.

Asılma hareketi, hızlı dönüşler ve botu yan taraflara çevirmek için kullanılır. Kılavuzun botun yönünde küçük değişiklikler yapmak istediği zamanlarda sık sık kullanılan bir komuttur. Asılma hareketini yapmak için bottan dışarı doğru eğilip küreği uygun bir açıyla suya bırakın ve botu küreğe doğru çekin.  Asılma hareketi, yan tarafa doğru ileri kürek çekme hareketi olarak algılandığında kolaylıkla anlaşılır. İleri kürek çekerken yaptığınız her şeyi yalnızca küreği bot ile arasında bir açı olacak şekilde tutarak yapmanız gerekir.

İtme hareketi ise asılmanın tam tersidir. İtme hareketi için bottan ya da kalçanızdan destek alıp küreği botla bir açı oluşturacak şekilde dışa doğru itmeniz gerekir. Bu komut ayrıca botun gidiş açısında bazı küçük düzeltmeler yapmak için de kullanılır. İtme hareketi yan tarafa doğru geri kürek çekme hareketi olarak algılanırsa daha kolay anlaşılır. Geri kürek çekerken yaptığınız her şeyi yalnızca küreği bot ile arasında bir açı olacak şekilde tutarak yapmanız gerekir. 

Kılavuzluk becerilerinizin alıştırmasını yapmak için botunuzla sakin bir akarsuya çıkın. Yalnızca küreğinizi ve itme hareketini kullanarak botunuzu tam olarak döndürün ve asılma hareketi ile durdurun böylece botunuz tam olarak akıntı yönüne dönmüş olsun. Ardından da döndürmek için asılma hareketini ve durdurmak için itme hareketini kullanarak deneyin. Sonra kürek takımınızın dönüş ve durdurma işlemlerini, asılma ya da itme hareketlerinden uygun olanı ile bot akıntı yönünde olacak şekilde yapmasını sağlayın. Bu, botu yönetme becerinizi geliştirmek için iyi bir yöntemdir.

Akıntıya Karşı Ters Geçiş Açıları?

iki çeşittir: akıntı yönünde ve akıntıya ters açılar. Akıntıya ters açılar bot  akıntıya göre ters yönde gidiyorsa kullanılır. Uygun şekilde kullanılmış bir ters geçiş açısının sonucunda bot akıntı yönüne gitmeden bir taraftan diğer tarafa yandan geçmiş olur. Örneğin akıntı yönünde hareket etmeden insanları ve araçları ırmağın bir tarafından diğer tarafına götüren feribotlar yalnızca ters geçiş açılarını kullanırlar. Bu feribotlar burun taraflarını neredeyse tamamen akıntının ters yönüne çevirerek ve gittikleri yöne doğru küçük bir açı yaparak bu yöntemi kullanırlar. Ters yön açıları aynı zamanda sabit kürekli botları kullananlar tarafından, akıntıya karşı kürek çekilerek, botu gitmek istedikleri akıntıya sokmak için sıklıkla kullanılır.

Akıntı Tarafında olan Geçiş Açıları

Bu tür geçiş açıları daha çok  serbest kürekli botlarda kullanılır. Botu yavaşlatan ya da  akıntı yönündeki gidişini ortadan kaldıran ters açılardan farklı olarak akıntı yönündeki geçiş açıları botu ilerletmek ve aynı zamanda bir taraftan diğerine geçirmek için akıntının kuvvetini kullanır. Bu tür açılar çoğunlukla büyük ve şiddetli akıntılı yerlerde kullanılır